Erven binnen de EU
Waar moet u op letten bij erven en nalaten in de Europese Unie? Veel Oostenrijkers dromen ervan hun pensioen ergens in Zuid-Europa door te brengen. U bent van plan huizen te kopen in Toscane, Spanje of Zuid-Frankrijk en daar te gaan wonen. Na overlijden zou het bejaardentehuis naar de kinderen of kleinkinderen moeten gaan, maar erven in het buitenland is niet zo eenvoudig. Het erfrecht in het buitenland kan verschillen van het Nederlandse erfrecht, of de rechtsopvolging in het buitenland is anders. En ook de erfbelasting is in de meeste Europese landen anders dan in Nederland.
Dus waar moet je op letten bij erven binnen de EU?
Welke bepalingen zijn van toepassing op onroerend goed en vermogen in het buitenland? Welke kosten en belastingen krijgt u als u in het buitenland erft? En wanneer moet het internationaal erfrecht worden toegepast? In onze gids vindt u antwoorden op de belangrijkste vragen over erfrecht in Europa. Het opmaken van een testament is in principe niet moeilijk, maar let op een paar essentiële punten om fouten te voorkomen. In het bijzonder moet men overwegen welk type testament de juiste is. Welke mogelijkheden zijn er bij het opmaken van een testament? Waar bewaart u uw testament en wanneer maakt u een testament op? Heeft u een notaris of advocaat nodig voor een testament? Hoe hoog zijn de kosten voor een testament en wat is een erfrechtovereenkomst eigenlijk? Alle antwoorden op deze en andere vragen vind je hier.
Internationaal erfrecht
Zodra er sprake is van een zogenaamde “internationale erfenis”, is het internationale erfrecht van toepassing. Hierin is geregeld welke nationale regels moeten worden toegepast bij erven in het buitenland. Ook wordt vermeld welke rechtbank verantwoordelijk is voor de behandeling van de nalatenschap. Het is dus geen erfrecht in de eigenlijke zin, maar bepaalt alleen welk erfrecht in het buitenland van toepassing is. Dus als een Oostenrijker een huis in Spanje bezit en daar overlijdt, maar zijn erfgenamen wonen in Oostenrijk. Of andersom, bijvoorbeeld als u in het buitenland woont maar iets erft van een familielid in Oostenrijk. Internationaal erfrecht is niet echt internationaal, elk land heeft zijn eigen erfrecht in Europa. Daarnaast heeft Oostenrijk echter met een aantal staten intergouvernementele overeenkomsten gesloten. In het geval van erfrecht en erfrecht binnen de EU is sinds 17 augustus 2015 een nieuwe EU-verordening erfrecht van kracht, die het erfrecht voor EU-burgers vereenvoudigt. Uitzonderingen zijn derde landen buiten de EU, evenals Denemarken, Ierland en Groot-Brittannië.
Het nieuwe EU-erfrecht – wat is er veranderd?
Wat verandert er in de EU-erfgoedverordening? Tot dusver was het burgerschapsbeginsel van toepassing op Oostenrijkers. Als u Oostenrijks staatsburger bent, heeft u uw vermogen en onroerend goed in het buitenland geërfd in overeenstemming met de Oostenrijkse wetgeving. Daarentegen is sinds augustus 2015 het “verblijfsbeginsel” van kracht. Welk erfrecht nu in het buitenland wordt toegepast, hangt af van waar de overledene voor zijn overlijden zijn “gewone verblijfplaats” had. De gewone verblijfplaats wordt meestal bepaald door iemands hoofdverblijfplaats en levenscentrum, dus het Spaanse erfrecht is bijvoorbeeld van toepassing als u voor uw pensioen naar Spanje bent verhuisd.
Ten tweede is er nu de keuze voor erfrecht bij erven in Europa. Als u een testament maakt, kunt u aangeven of het Oostenrijkse of buitenlandse erfrecht op uw nalatenschap moet worden toegepast. Uw keuze heeft dan ook voorrang op het algemene verblijfsbeginsel. De derde wijziging betreft de bevoegdheid over erfrecht binnen de EU. Dit is vereenvoudigd zodat alleen het woonplaatsbeginsel telt. Dit betekent dat een rechtbank verantwoordelijk is van de staat waar de erflater het laatst heeft gewoond.
Ten vierde is er nu de “Europese erfrechtverklaring”. Het wordt uitgegeven in de verantwoordelijke staat en bevestigt de aanspraken van de erfgenamen op de erfgenamen in het buitenland.
Erfgenamen binnen Europa
Wat te doen bij erven binnen Europa? Als u iets in het buitenland erft, moet u eerst nagaan welk erfrecht van toepassing is. Dit hangt enerzijds af van het internationale erfrecht van het betreffende land, anderzijds van het staatsburgerschap van de erfgenaam en erflater en van waar de overledene het laatst heeft gewoond.
Het erfrecht in het buitenland kan aanzienlijk verschillen van het Nederlandse, bijvoorbeeld in het geval van successierechten. Dit werd in bijvoorbeeld in 2008 in Oostenrijk afgeschaft, maar in tegenstelling hiermee bestaat het nog steeds in de meeste andere EU-landen. Hoe hoog de belasting is, hangt meestal af van de rechtsopvolging in het buitenland en er zijn ook dubbelbelastingverdragen die voorkomen dat u meer dan één keer erfbelasting betaalt.